DAE Graduation Show 2017

De jaarlijkse Graduation Show van de Design Academy Eindhoven, waarin de werken van recent afgestudeerde bachelor- en masterstudenten worden getoond, bevat altijd wel een paar projecten die met geluid of luisteren te maken hebben. In dit luisterbericht zijn deze projecten verzameld. De expositie kun je tot en met zondag 29 oktober bezoeken.

Muziek- en luisterinstrumenten

Dit jaar zijn er meerdere muziek- en luisterinstrumenten te zien en te horen. Zoals het printstrument van Kristaps Polïtis, een modulair muziekinstrument voor kinderen vanaf een jaar of vijf. Het is bedoeld om kinderen op een speelse manier vertrouwd te maken met de constructie en het bespelen van een instrument voordat ze een ‘echt’ instrument moeten kiezen met ingewikkelde techniek en verplichte studie-uren. Het begint als een heel eenvoudig 3D geprint speelgoedinstrument dat ze zelf uit kunnen bouwen (naarmate hun vaardigheden toenemen) met keus uit 25 verschillende modules in verschillende kleuren. Houd je kind van lage tonen, bestel je een grotere module in een ananasachtige vorm. Vul je dezelfde module met kralen, heb je een sambabal. Het printstrument is op dit moment nog niet in de handel. Het wordt eerst doorontwikkeld.

Met haar mechanische muziekinstrumenten van metaal wil Aleksandra Jakuć klanken en beeld toevoegen aan live uitgevoerde elektronische muziek. In de huidige opstelling reageren ze via sensoren op (menselijke) nabijheid. Er ontstaat een pallet aan metaalklanken door de manieren waarop er vorm is gegeven aan het metaal en de wijze waarop het in beweging wordt gebracht. Laten vallen klinkt bijvoorbeeld anders dan schudden. Het geluid van het mechaniek zelf klinkt ook mee. Hieronder zie en hoor je een gros lichtjes schuddende pinnetjes in een raster met een piepend mechaniek en een vierkante plaat die een rinkelend geluid maakt wanneer hij op een richel valt. In een live set moeten deze visuele instrumenten de betrokkenheid van toehoorders bij het maken van de muziek vergroten.

Een activerende installatie is ook Stereotopia van Guillaume Rousseaux. Hij maakte een augmented soundscape met buitengeluiden waar je door heen kunt navigeren met een balansbord. De bedoeling is om je evenwicht juist niet te bewaren en de uiterste standen van het bord op te zoeken. Als je je gewicht verplaatst, pas je de route aan en klinkt de soundscape anders. Door deze fysieke activiteit heb je automatisch ook een actieve luisterhouding. Daarmee is het niet een instrument om geluid te genereren, maar een die je helpt bewust te luisteren.

Met zijn installatie ‘The Cacophony of Frequency’ wil Christian Cooper je bewust maken van de frequenties die we als mens de ether in sturen en die ook in onze lichamen resoneren, ook als we ze niet kunnen horen. Deze niet hoorbare vibraties vertaalt hij in tinkelende en krakende geluiden in objecten van beton en koper. De vibraties gebruikt hij ook als voorbeeld om vragen te stellen over de richting van de menselijke evolutie: zal onze sterke hang naar verbondenheid leiden tot een sterk ontwikkeld vermogen om intermenselijke frequenties te kunnen opvangen en te duiden?

Luisteren en voelen

Op de expositie kun je ook gaan luisteren naar het kloppende bloed van een dier op een plaat, gemaakt van in het slachthuis opgevangen dierenbloed (zie de afbeelding bovenaan dit bericht). De plaat is onderdeel van Blood related, een reeks objecten van Basse Stittgen, gemaakt van samengeperst dierenbloed. Je kunt je ook laten voorlezen door de ‘Bedtime stories generator’ van Cecilia Denti. Deze verhalenmachine mixt de structuur van sprookjes van Grimm met elementen uit sciencefiction. Jij kiest het type verhaal en de mate van gedetailleerdheid, de machine gaat ermee aan de haal en jij kunt het vervolgens lezen of beluisteren.

Wat als je niet of weinig ziet en je wilt weten welke emoties je gesprekspartner heeft? Luisterend kun je veel afleiden uit hoe iemand klinkt, maar we communiceren ook zonder woorden. En misschien ben je ook wel gewoon benieuwd wat er op iemands gezicht te lezen is. Deze ervaring had Simon Dogger toen hij zijn zicht verloor. Hij ontwierp de Emotion Whisperer, een hulpmiddel voor blinden en slechtzienden die de emoties van hun gesprekspartner vertaalt in verschillend voelende trillingen, via je telefoon of een klein, prettig aanvoelend object dat je in je hand kunt houden.

Een sterk en ontroerend project, waar ik nog op terug zal komen in een volgend luisterbericht, is Through Eyes van Charlotte Kin. Het draait om jongeren die steeds maar weer te horen krijgen dat ze het niet goed doen, een probleem zijn. Charlotte trekt een dag met zo’n jongere op, geeft hen volle aandacht, maakt foto’s, vraagt naar wat ze boos en wat ze blij maakt, schrijft ze een brief en bundelt dat alles in een boek waarin zij hun sterke kanten terugzien. Op de expositie kun je drie van deze boeken bekijken, plus filmpjes waarin je de reactie van de jongere en diens ouders op het boek ziet.

Voor wie de expositie nog gaat bezoeken: de meeste projecten die hier genoemd zijn, kun je vinden op de vijfde verdieping van de Design Academy in de Witte Dame (Emmasingel 14, Eindhoven). De hele expositie bestrijkt de derde tot en met vijfde verdieping en de ingang is op de derde verdieping. Je hebt een DDW Ticket nodig om binnen te komen.

Interessant, ook voor wie de expositie niet bezoekt, zijn de tien nieuwe afleveringen van de Design Research Podcast, waarin je meer te weten komt over tien afstudeerprojecten en de ontwerpers ervan.